رابط کاربری (User Interface) یکی از اصطلاحات پرتکراری است که در دنیای طراحی سایت زیاد به گوش میخورد زیرا UI بخش اصلی یک سایت یا اپلیکیشن است. در نتیجه افرادی که علاقه مند به حوزه طراحی سایت هستند یا قصد راه اندازی یک سایت را دارند، باید با این مفهوم آشنایی کامل داشته باشند تا بتوانند در کار خود موفق شوند. به همین جهت در ادامه این مطلب میخواهیم موضوعاتی مانند تعریف رابط کاربری، بخشهای اصلی UI، اصول طراحی UI و… را بررسی کنیم.
تعریف رابط کاربری
منظور از رابط کاربری عاملی است که استفاده از یک وسیله را امکانپذیر میکند مثلا دستگیره درب، یک رابط کاربری است زیرا اگر دستگیره نباشد امکان باز و بسته کردن درب وجود ندارد و درب تبدیل به یک شی غیرقابل استفاده میشود. این مفهوم در تکنولوژی هم کاربرد دارد.
در دنیای کامپیوتر و IT، رابط کاربری (User Interface) به فضایی گفته میشود که انسان و ماشین میتوانند با یکدیگر تعامل برقرار کنند. به عبارت سادهتر در صفحات وب، اپلیکیشنها و نرم افزارها به عاملی که سبب برقراری تعامل کاربر با فضای سایت میشود User Interface میگویند. در حالت کلی میتوان گفت فاکتورهایی که بعد از وارد شدن به صفحهی وبسایتها و اپلیکیشنها میتوان مشاهده کرد همان UI هستند.
انواع رابط کاربری
- Ui مبتنی بر فرم: منو تنظیمات رایجترین رابط کاربری مبتنی بر فرم است که برای ورود داده به سایت یا اپلیکیشن مورد استفاده قرار میگیرد.
- Ui گرافیکی: منظور از این نوع صفحه کلید و صفحه نمایش است.
- Ui لمسی: همانطور که از نام آن مشخص است از طریق لمس کردن آن میتوان به دادهها دسترسی پیدا کرد و در دستگاههایی همچون تبلت و گوشیهای هوشمند کاربرد دارد.
- Ui مبتنی بر منو: در این مدل اطلاعات و دادههای به صورت لیستوار نمایش داده میشوند. منو دستگاههای عابر بانک رایجترین نوع User Interface مبتنی بر منو است.
- Ui صوتی: به نوعی از تعامل گفته میشود که از طریق دستورات صوتی و صدا قابل اجرا است.
بخش های اصلی رابط کاربری
به طور کلی میتوان گفت که UI دارای ۳ بخش اصلی است:
بخش بصری یا دیداری
Visual Design مانند ویترین یک طراحی فروشگاه آنلاین است و اولین عاملی بوده که مخاطب با آن ارتباط برقرار میکند پس میتواند مخاطب را به سمت سایت جذب کند یا در مقابل آن را دفع کند. قسمت بصری یا دیداری User Interface شامل مواردی همچون استفاده صحیح از عکسها، تایپوگرافی، طرحبندی، رنگبندی، استفاده از المانهای، به کارگیری المانهای تصویری و… است که در کنار زیبایی باید اصولی هم باشند.
بخش گرافیکی
ابن بخش در واقع شامل کلیه المانهای بصری مثل عکس، تایپوگرافی، تصاویر متحرک، موشن گرافی و… است و باید با نهایت دقت این عناصر را به شکل خلاقانهای با یکدیگر ترکیب کرد تا ظاهر UI منحصربهفرد باشد. توجه به روانشناسی رنگها یکی از موارد بسیار مهمی است که در این بخش باید رعایت شود و طراح UI برای هر بخش به طور هوشمندانه از رنگهای مناسب استفاده کند.
بخش تایپوگرافی
معمولا بخش مهمی از پیام یک سایت به وسیله نوشتهها به مخاطب منتقل میشود پس فونت و تایپوگرافی باید به گونهای انتخاب شود که در عین زیبایی، خوانا هم باشد. در واقع مخاطب باید بتواند تایپوگرافی نوشته را به راحتی متوجه شود.
اصول طراحی رابط کاربری
طراحی User Interface از جمله تخصصهای مهم و کاربردی در دنیای IT است و مانند هر دانش و تخصصی یکسری اصول و قوانین مخصوص به خود را دارد که شامل فاکتورهای زیر میشود:
طراحی نقشه
طراحی نقشه اولین اصل مهم در طراحی به حساب میآید زیرا تا هدفها و ساختار سایت مشخص نشود نمیتوان اصول دیگر را پیادهسازی کرد.
رعایت ساختار
دومین اصل در طراحی UI رعایت ساختار است یعنی اینترفیس سایت یا اپلیکیشن باید از یک نظم و ساختار خاصی پیروی کند تا کاربر هنگام مواجه شدن با آن گیج و سردرگم نشود. به عبارت دیگر در ساختار UI باید از المانها و تصاویری استفاده کرد که در حد درک و فهم مخاطب باشد زیرا در غیر اینصورت باعث از دست دادن مخاطبین میشود.
شناسایی مخاطبین
سومین اصل برای موفقیت در طراحی UI شناخت کاربران است و باید درباره سن، جنس، شغل، میزان تحصیلات و…مخاطبین اطلاعاتی کسب کرد زیرا از این طریق میتوان نیازهای آنها را بدست آورد.
طراحی المان های ساده
منظور از المان، کلیدها یا نمادهای گرافیکی هستند که کاربران از طریق آنها به هدف خود دست پیدا میکنند. بدون شک تمام مخاطبین یک سایت یا اپلیکیشن از نظر سن، تحصیلات، زبان یا تخصص در یک رده نیستند. پس المانهای به کار رفته در طراحی رابط کاربری باید به گونهای باشد که مخاطب با هر سن، دانش یا تخصصی بتواند مفهوم آنها را متوجه شود. پس در طراحی UI تا حد امکان باید از المانهای ساده و قابل فهم استفاده کرد.
به کار بردن اطلاعات ضروری
اطلاعاتی باید در معرض مشاهده و دسترسی کاربر گذاشته شوند که مخاطب به آنها نیاز داشته باشد، قرار دادن اطلاعات فرعی و غیرضروری فقط باعث سردرگمی او میشود. به همین جهت پیش از طراحی user interface باید اطلاعات سایت یا اپلیکیشن از نظر ضرورت الویتبندی شوند و فقط اطلاعات ضروری در معرض دید کاربر قرار بگیرند.
استفاده از تایپوگرافی جذاب
زیبایی و خوانایی فونت نوشتهها از دیگر موارد مهمی است که در جذب کاربر تاثیر دارد زیرا نوشتهها همچون یک پل ارتباطی عمل میکنند و پیام یک سایت را به بازدیدکنندگان میرسانند. با این تفاسیر نوع و سایز فونت باید به گونهای باشد که در دستگاههای الکترونیکی مختلف مانند گوشی، تبلت، لپتاپ و… همچنان خوانا و قابل فهم باشد زیرا کاربران از طریق دستگاههای مختلف به سایت دسترسی دارند.
خلاقیت
یکی از اصول مهمی که در ایجاد فضای تعامل بین کاربر و کامپیوتر باید رعایت شود، طراحی خلاقانه است. المانهای به کار برده شده در فضای رابط کاربری در عین سادگی باید خلاقانه باشند و هنگام طراحی آنها از سایر سایتها و اپلیکیشنها کپیبرداری صورت نگیرد.
منعطف بودن
یک رابط کاربری باید به گونهای طراحی شود که در برابر خطاهای کاربر انعطاف داشته باشد. در واقع طراح UI باید پیش از طراحی خطاهای احتمالی کاربران را پیشبینی کند تا بتواند فضایی منعطف با خطاهای احتمالی به وجود آورد.
برندسازی
رابط کاربری اصولی در کنار تمام نکات فنی باید در زمینه برند سازی هم موفق عمل کند. در واقع از لوگو برند باید به نحوی در سایت استفاده شود که کاربر به راحتی آنها را ببیند و تشخیص دهد تا ظاهر لوگو به خوبی در ذهن او حک شود.
طراح رابط کاربری یا UI کیست و چه مهارت هایی باید داشته باشد؟
برای ایجاد فضای تعامل بین انسان و کامپیوتر به فردی نیاز است که بتواند با بهرهگیری از دانش و مهارت خود، برقراری ارتباط بین آنها را سادهتر کند که به این فرد طراح UI گفته میشود. خلاقیت از جمله مهمترین ویژگیهایی است که یک طراح باید داشته باشد زیرا ایدههای خلاقانه او سبب جذب مخاطب میشود. علاوهبر آن باید درک درستی از نیازهای کاربران داشته باشد تا بتواند مطابق نیاز و خواسته آنها کلید یا المان طراحی کند.
ابزارهای طراحی رابط کاربری
برای ایجاد این فضا به یکسری ابزارهای خاص نیاز است که در ادامه به ۴ مورد از مهمترین آنها اشاره شده است:
- اسکچ (Sketch)
اسکچ، یکی از کاربردیترین ابزارهای طراحی User Interface است که به کمک آن میتوان پروتوتایپ و رابطهای بسیار حرفهای طراحی کرد. معمولا پس از تهبه این ابزار تا یک سال به صورت کاملا رایگان میتوان از تمام آپدیتهای برنامه استفاده کرد. طراحانی که سیستم عامل Mac دارند به راحتی میتوانند از خدمات این ابزار بهره ببرند زیرا این ابزار فقط بر روی این سییتم عامل قابل اجرا است.
- اکشر (Axure RP)
این ابزار از دیگر ابزارهای کاربردی بوده که برای ساخت وایرفریم، نقشه سفر کاربر و نسخه اولیه User Interface کاربرد دارد. این نرم افزار با نرم افزار اسکچ کاملا سازگار است و فایل خروجی آن در اسکچ هم قابل استفاده است.
- فیگما (Figma)
فیگما یکی از بهترین ابزارهای طراحی ui است که امکان استفاده از آن در در سیستم عاملهای مختلف مانند ویندوز، مک و لونیکس وجود دارد. پس برای تیمهایی که هر طراح از یک نوع سیستم عامل استفاده میکند، بسیار مناسب است.
- ادوب ایکس دی (adobe XD)
adobe XD از جمله ابزارهای کاربردی شرکت ادوبی و رقیب سرسخت اسکچ است. این ابزار در دو سیستم عامل مختلف مک و ویندوز قابل اجرا است. به طور خلاصه میتوان گفت که با این ابزار میتوان پروتوتایپهای کاملا حرفهای را به سادگی طراحی کرد.
چرا رابط کاربری (Ui) مهم است؟
کاربران مهمترین عاملی هستند که باعث ماندگاری و بقا یک وبسایت یا اپلیکیشن در دنیای کامپیوتر میشوند. در واقع زمانی یک سایت یا نرم افزار موفق است که کاربران زیادی بتوانند از آن استفاده کنند. از آنجایی که رابط کاربری فضایی است که استفاده از خدمات و قابلیتهای یک سایت را ممکن میسازد. پس در دنیای طراحی سایت و اپلیکیشن، Ui اهمیت ویژهای دارد و باید آن را جدی گرفت. معمولا یک رابط کاربری خوب تمام انتظارات کاربر را براورده میکند، خلاقانه است، قابل فهم است، دارای تصاویر جذاب است و انعطاف بالایی در برابر خطاهای کاربران دارد.
در رابطه اهمیت این موضوع به طور خلاصه باید گفت که اگر User Interface یک وبسایت یا اپلیکیشن، تکراری، دشوار و زشت باشد کاربری به آنها مراجعه نمیکند و پروژه راهاندازی سایت یا نرم افزار با شکست سنگینی روبرو میشود.
آیا مقاله مفید بود؟ به ما امتیاز دهید.
دیدگاه شما
دیدگاه خود را درباره این مقاله با ما به اشتراک بگذارید.